Faaliyette olan bir eczanenin mevcut yerinden başka bir yere nakli için yönetmelikte belirlenen şartları taşıdığında dair bir takım teknik belgelerle birlikte mesul müdür tarafından Sağlık Müdürlüğü’ ne başvuru yapılır. Ancak tıpkı eczane açılış ve eczane devrinde de olduğu gibi “muvazaa” bakımından değerlendirme yapılması için eczacının başvuru dosyası ilgili Eczacı Odası’ na gönderilir. Eczacı Odası tarafından “muvazaa” bakımından hem eczanede hem de evrak üzerinde denetim yapılır. Eczacı Odası tarafından bu denetim, muvazaa şüphesi halinde geniş çaplı yapılır; sadece eczacının ve çalışanların değil komşu eczanelerin, çevre esnafın bilgisine başvurulur. Bankalardan, eczacının ve muvazaa şüphesi duyulan kişinin hesap hareketleri istenilir vs. Eczacı Odası, 15 gün içinde “Muvazaa Değerlendirme Raporu” hazırlar ve bu raporu dayanak belgeleri ile birlikte İl/ İlçe Sağlık Müdürlüğü’ ne gönderir. İl sağlık müdürlüğü ve eczacı odasının eczanenin muvazaalı olduğu yönünde kanaatlerinin örtüşmesi durumunda eczane açılmasına, nakline ve devrine ilişkin ruhsat talebi il sağlık müdürlüğünce reddedilir. Eczacı odasının düzenlediği muvazaa değerlendirme raporu ile il sağlık müdürlüğü görüşünün birbiri ile örtüşmediği durumda muvazaa dosyasına ilişkin elde edilen tüm bilgi ve belgeler, il sağılık Müdürlüğü Muvazaa Değerlendirme Komisyonu tarafından incelenir ve değerlendirilir. Muvazaa Değerlendirme Komisyonu; eczacı odasından 2 eczacı; sağlık müdürlüğünden 2 eczacı ve sağlık müdürlüğü başkan yahut vekilinden oluşacak 5 üye ile toplanır. Kararlar oy birliği ile alınır. Karar çıkmaması durumunda nihai karar verilme üzere dosya Türkiye ilaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ na gönderilir. Uygulamada; genellikle eczacı odası muvazaa görüşünden vazgeçmemekte il sağlık müdürlüğünün de görüşünün aynı olması halinde oybirliği ile muvazaa kararı çıkmakta yani eczanenin muvazaalı işletildiği kanaati çıkmakta; yahut il sağlık müdürlüğü muvazaaya kanaat getirememekte ancak eczacı odası muvazaa kanaatini diretmektedir. Bu durumda; muvazaa hakkında nihai kararı vermek üzere konu Türkiye ilaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ na gitmektedir. Kurum ise ya dosyada eksiklik bulup inceleme yapılmak üzere konuyu tekrar İl Sağlık Müdürlüğü’ ne göndermektedir. Ancak bu durum zaten nakil alamayan eczacının kaybının daha da artmasına sebep olmaktadır; zira dosyanın kurumdan dönmesi aylarca sürmektedir. Ya da Türkiye ilaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, eczanenin muvazaalı olduğuna, işletildiğine dair nihai, son kararı vermektedir.

Bu noktada mağduriyet; eczanenin nakli sırasında verilen muvazaa kararında daha fazla olmaktadır. Çünkü, konu Türkiye ilaç ve Tıbbi Cihaz Kurumundan dönünceye kadar eczanenin nakline onay verilmediği için başka bir deyişle eczacının nakil başvurusu reddedildiği için muvazaa kararı nihai olarak verilmeden eczanenin kapalı kalmaktadır. Yani; ortada nihai olarak verilen bir muvazaa kararı yok ama eczane faaliyette değil, kapalı. İşte bu durumda; muvazaa kararı verilinceye kadar eczanenin faaliyetine devam edebilmesi için mahkemeye başvurarak yürütmenin durdurulması kararı almak gerekmektedir. Ancak çoğu zaman; eczanenin nakil başvurusunun reddine dair eczacıya bir karar tebliğ edilmemekte; bu husus yalnızca tutanaklara geçirilmektedir. Ve maalesef, bu tutanaklardan bir suretin eczacıya verilmesi gerekirken ne yazık ki verilmemekte; zaten olayın vehametinde olan eczacının aklına tutanaktan bir suret istemek bile gelmemektedir. Hatta; eczacı istediğinde tutanakların verilmeyeceğini ancak mahkeme kararı ile alınabileceği, şeklinde gerçeğe aykırı şekilde eczacı yanıltılarak başka bir deyişle kasıtlı olarak dava açma hakkına engel olunmaktadır. Bu tutanakların alınmasının önemi sürelerle ilgilidir. Bilindiği üzere idareye başvuru süresi, makul bekleme süresi ve dava açma süreleri kesin ve belirli süreler olup bu sürelerin aşılması halinde mahkemeler davanın esasına girmemekte usulden reddetmektedir. Bu nedenle eczanenin nakil başvuru süreci sırasında bir sorunla karşılaşıldığında; eczacı odası ve il sağlık müdürlüğü tarafından yapılan denetimlere hakim olunması, eczanenin nakline ilişkin başvuru tarihinin, red kararının ve açıkça bir red kararı yoksa zımni red kararının sıkı bir şekilde takip edilmesi gerekmektedir. Muvazaa Değerlendirme Komisyonuna giderken mesleki ve hukuki anlamda hazırlıklı olunması gerekmektedir. Zira; olası bir sorun halinde gereken hukuki müdahalenin zamanında yapılması sonradan hak kayıpları yaşanmaması için önem arz etmektedir. Kaldı ki “muvazaalı eczane” kararını gerçekte muvazaalı olmayan eczaneler almakta, bu kanaat aslında muvazaalı olmayan eczanelere yakıştırılmaktadır. Ancak; ne yazık ki; çok basit sebeplerle (kafanın malvarlığının eczacının malvarlığından daha fazla olması gibi sebeplerle yahut kalfanın kredi kartı ekstresinin eczanenin çekmecesinde olması gibi sebeplerle daha doğrusu bahanelerle) çok kolay bir şekilde eczanenin muvazaalı olduğuna başka bir deyişle eczanenin başka bir deyişle muvazaalı işletildiğine kara verilmektedir. Muvazaa kararının ise hem il sağlık müdürlüğü hem eczacı odası hem de SGK bakımından ayrı ayrı çok ağır sonuçları vardır: İl sağlık müdürlüğü muvazaa nedeniyle eczanenin ruhsatnamesini iptal eder 5 yıl eczacılık yapma yasağı verir; eczacı odası muvazaa nedeniyle 180 gün süre ile sanat icrasından men kararı yanı meslekten men kararı verir; SGK ise protokolün 5.3.12 maddesi gereğince, eczanenin SGK ile olan sözleşmesini derhal fesheder, tüm ödemelerini durdurur ve eczanenin açılışından itibaren eczacıya ödemiş olduğu tüm bedelleri faizi ile birlikte geri ister. Eczacı, bir anda kaotik durumun içinde kendisini bulur. Ancak durum oluşturmak istenilen kadar kaotik değildir.

Tüm mesele sürecin doğru bir şekilde yönetilmesinde, eczanenin açık kalmasını faaliyette kalmasını sağlamakta ve fiili durumun eczacı odasının ve il sağlık müdürlüğünün tutanaklarına doğru bir şekilde geçirtilebilmesindedir.