Eczaneler Ve Eczacılar Hakkında Kanununa Aykırılık ve İspençiyari Ve Tıbbi Müstahzarlar Kanununa Aykırılık Nedeniyle Eczacı Aleyhine Kesinlen İdari Para Cezalarının Dava Yolu (Mahkeme Kararı) İle İptal Edilebilir

İl Sağlık Müdürlükleri ve diğer kurumlar; reçetesiz antibiyotik satışı, toptan ilaç satışı, İTS (İlaç Takip Sistemi) kaydı yapılmadan ilaç satışı yapılması gibi nedenlerle eczacılar aleyhine oldukça fahiş miktarlarda idari para cezaları kesmektedirler.

 İl Sağlık Müdürlüğü, bu cezaları keserken genellikle Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanuna aykırılıktan dolayı yahut İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Hakkında Kanuna aykırılık nedenine dayandırmaktadır. İlgili kanun hükümleri şu şekildedir: 

6197 Sayılı Eczacılar Ve Eczaneler Hakkında Kanun

“Madde 24 –(Değişik: 2/1/2014-6514/36 md.)

Eczanelerden zehirli ve müessir maddeler ile ilaçların toptan satışı yapılamaz ve eczaneler ihalelere giremez. Eczaneler arası ilaç takası, toptan satış sayılmaz; ilaçların satışı, alındığı ecza deposuna veya mücbir sebep hâlinde diğer depolara iadesi, eczaneler arasındaki takası, miadı geçmiş ya da bozulmuş olanlarının imhası işlemlerinde ilaç takip sistemine bildirim yapılması zorunludur. İlaçların internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortamda satışı yapılamaz. Eczane eczacıları ve eczaneler adına internet sitesi açılamaz.

Eczacılar, kendilerine reçete gönderilmesine yönelik olarak her ne şekilde olursa olsun, kurumlar, hekimler, diğer sağlık kurum ve kuruluşları veya üçüncü şahıslar ile açık veya gizli iş birliği yapamaz, simsar, kurye elemanı ve benzeri yönlendirici personel bulunduramaz, reçete toplama veya yönlendirme yapamaz, bu yollarla gelen reçeteleri kabul edemez. Bu fiillerin tespiti hâlinde eczacı ile aracı kişi veya kuruluşa beş bin Türk Lirasından elli bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir. Fiillerin tekrarı hâlinde verilecek idari para cezası, daha önce verilen cezanın iki katı olarak uygulanır.”

 “Madde 44 – (Değişik : 23/1/2008-5728/172 md.)

Bu Kanunda yazılı olan yasaklara ve mecburiyetlere muhalif hareket edenlere, fiilleri suç oluşturmadığı takdirde ve bu Kanunda özel hüküm bulunmayan hallerde ikiyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir.”

 1262 Sayılı İspençiyari Ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu

“Madde 18 – (Değişik: 2/1/2014-6514/31 md.)

10 uncu maddede yazılı tahlil neticesinde, müstahzarların terkibinde bulunan maddelerin saf olmadığı veya ruhsat almak için verilmiş olan formüle uymadığı veya müstahzarın tedavi vasıflarını azaltacak veya kaybedecek surette imal edilmiş olduğu anlaşılırsa, fiil suç oluşturmadığı takdirde, ruhsat sahibi ile müstahzarların bu şekilde imal edildiğini bilerek satan, satışa arz eden veya sattıranlara on bin Türk Lirasından beş yüz bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir.

Müstahzarların bu Kanuna aykırı şekilde tanıtım ve satışını yapanlar ile bunları onaylı endikasyonu dışında pazarlayan ve bu şekilde reçete oluşumunu teşvik edenlere, ürünün son bir yıllık satış tutarı toplamının beş katına kadar idari para cezası verilir. Ancak bu ceza yüz bin Türk Lirasından aşağı olamaz.

Tanıtım veya satışların internet üzerinden yapılması hâlinde, Bakanlık tarafından derhâl erişimin engellenmesine karar verilir ve bu karar uygulanmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna bildirilir.

Yetkili merciden izin almaksızın veya verilen izne aykırı olarak sağlık beyanı ile ürün tanıtım ve satışını yapanlar hakkında yirmi bin Türk Lirasından üç yüz bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir.

Fiillerin tekrarı hâlinde verilecek idari para cezası, daha önce verilen cezanın iki katı olarak uygulanır.”

Ancak idare bu idari para cezalarını uygularken genellikle kutu başı uygulamakta yani her bir kabahati tekrarlanan kabahat olarak kabul etmekte ve ayrı ayrı para cezası kesmekte, uygulamaktadır. Örnek vermek gerekirse; aykırılık olduğu iddia edilen eylem 25 kutu ilaç ise 200X50=10.000 TL olarak uygulamaktadır. Sağlık müdürlüklerinin başka bir deyişle idarenin, bu şekilde kutu başına para cezası uygulaması doğru ve haklı değildir. İddia konusu aykırılık tek tutanakla düzenlenip bir kez idari yaptırım kararı verilmiş ise tüm satışlar tek bir eylem olarak kabul edilir ve tek bir idari para cezası uygulanır. Ancak, İl Sağlık Müdürlükleri, bunun aksine ayrı ayrı para cezası kesmekte ve satış çok ise bu para cezalarının miktarları artmaktadır. Şayet, eczane/ eczacı aleyhine bu şekilde bir idari para cezası düzenlenmiş ise derhal dava açarak iptalini ve yargılama sürecinde uygulanmaması talep edilmelidir.

Aşağıda; İl Sağlık Müdürlüğü’ nün eczacı aleyhine kesmiş olduğu idari para cezasının iptaline karşı verilen iptal kararını eczane, tıp merkezleri, medikal market ve diğer tüm sağlık hizmeti sunularının dikkatine sunarız.

 T.C.

………()MAHKEMESİ   

ESAS NO: 2021/...... Esas 

HAKİM:....................

KATİP: ...................

DAVACI: ....................

VEKİLİ: Av. FİLİZ KILIÇ 

DAVALI: …. İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ

Davacı vekili …… tarihli dilekçesi ile müvekkili hakkında ……… Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü tarafından düzenlenen ………………….. tarh ve ……………. Sayılı yazısı ile tebliğ edilen ……………. Sayılı 4.326.775,00 TL tutarındaki idari para cezası kararının iptali ile kaldırılmasına karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.

…………………………

Tutanak altına alınan tespitler uyarınca eylemlerin dosya arasında bulunan rapor ve sistem kayıt çıktıları karşısında sabit olduğu 6197 Sayılı Kanunun 24. Maddesine aykırılık nedeniyle aynı kanunun 44. Maddesinde öngörülen idari yaptırım kararı düzenlendiği, işlemde uygulanan kanun maddelerinin isabeti bakımından hukuka aykırılığın bulunmadığı tespit edilmiş ise de yukarıda ilgili Yargıtay kararları ile birlikte değinildiği üzere eylemin kesintisiz fiile işlendiğinin kabul edilmesi gerektiği, her bir ilaç için ayrı ayrı idari para cezası yaptırım kararı verilemeyeceği anlaşılmakla itirazın bu yönüyle kısmen kabul edilmesi gerektiği, değerlendirilmiştir. Açıklanan nedenlerle aşağıdaki şekilde hüküm tesisi yoluna gidilmiştir. 

HÜKÜM                          : Yukarıda açıklanan nedenlerle,

İtiraz edenin talebinin kısmen KABULÜ İLE;

………………. İl Sağlık Müdürlüğü tarafından düzenlenen …………. Tarih ve ………….. sayılı yazısı ile tebliğ edilen …………… sayılı 4.326.775,00 TL olarak düzenlenen idari para cezasının toplam 2019 yılı yeniden değerleme oranlarına göre belirlenen 644 TL olarak tahsiline, karar verildi. 01.09.2021

 Katip                                                                                             Hakim